Sen, Po co właściwie śpimy?
Po co właściwie śpimy? To pytanie już od lat spędza naukowcom sen z powiek. Jak do tej pory badacze dowiedli, że sen jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, poprawia działanie układu odpornościowego poprzez zwiększenie liczby leukocytów we krwi, wpływa znacząco na działanie mózgu i procesów psychicznych oraz odgrywa bardzo ważną rolę w procesie zapamiętywania i segregowania informacji zdobytych w ciągu dnia, odświeża ciało i umysł, poprawia kondycję fizyczną i psychiczną, ma zdecydowany wpływ na stan zdrowia a brak snu może nawet powodować śmierć. Ogólnie rzecz biorąc, sen jest potrzebny do życia życia tak samo jak powietrze, woda czy pokarm.
Sen dzieli się na dwie podstawowe fazy NREM (non-rapid eye movement) - faza snu o wolnych ruchach gałek ocznych, zwana inaczej fazą snu głębokiego i REM (rapid eye movement) - sen o szybkich ruchach gałek ocznych, sen paradoksalny, to w tej fazie pojawiają się marzenia senne. Fazy te w ciągu cyklu snu powtarzają się kilkakrotnie. Gdy śpimy, zmienia się częstotliwość fal mózgowych, normuje się poziom neuroprzekaźników takich jak noradrenalina i serotonina, lecz niektóre obszary mózgu pracują na dużo większych obrotach niż podczas czuwania.
Śpią wszystkie żywe stworzenia. Naukowcy dowiedli, iż gen odpowiedzialny za sen posiada każdy organizm, choć długość snu pomiędzy gatunkami różni się znacząco i jest zależna od masy ciała, tempa metabolizmu, trybu życia, oraz od indywidualnych potrzeb. Inne czynniki również mają wpływ na długość i jakość snu, jak np. stężenie melatoniny - hormonu snu we krwi, natężenie światła, hałas i inne.
Przeciętny człowiek przesypia średnio 20 lat swojego życia, to jest około 8 godzin na dobę, ale dla odmiany znacznie większy słoń potrzebuje tylko około 3 godzin snu na dobę a małe gryzonie aż 17 - 20 godzin czyli niemal całe swoje życie. Ale co się dzieje gdy śpimy? Śnimy.
Choć nie zawsze pamiętamy je po przebudzeniu, to pojawiają się podczas każdej fazy REM. Sny, wizje senne, czasem koszmary. Dotyczą spraw życia codziennego, naszych planów i zamierzeń, zdarzeń z przeszłości, ukrytych pragnień. Niejednokrotnie podpowiadają rozwiązanie nurtujących nas problemów, bywają niezwykle realistyczne lub surrealistyczne, dziwią nas i zaskakują. Sny są integralną częścią naszego życia, choć do tej pory zjawisko to nie zostało do końca poznane, wiadomo, iż sny wpływają na naszą osobowość, nawet kształtują ja na swój sposób, toteż sen jako zagadnienie od wieków stanowiło i stanowi nadal przedmiot wielu badań.
Większość teorii w psychologii, a także parapsychologi dzieli naszą osobowość na trzy części: Id, Ego i Superego (w modelu psychoanalitycznym), a w ezoteryce na podświadomości, świadomość i nadświadomość. Istnieje wiele teorii czym są marzenia senne i skąd się wywodzą, najpopularniejsze z nich skłaniają się do tezy, iż to Id (podświadomość) odpowiada za wizje senne a są one próbą nawiązania kontaktu, przekazania istotnych dla podświadomości problemów czy rad naszemu świadomemu Ja.
Niestety dla nas nie jest to przekaz zwięzły jasny i treściwy, lecz symboliczny, więc nie należy snów interpretować dosłownie. Całe rzesze naukowców i pseudonaukowców głowią się i trudzą nad rozszyfrowaniem symboli, za pomocą których Id stara się nam przekazać informacje. Jest to niezwykle trudne zadanie, chociażby ze względu na mnogość tych symboli czy różnice kulturowe. Ponadto interpretacja poszczególnych symboli jest indywidualna dla każdego człowieka, gdyż ma związek z jego życiem, przeszłością, emocjami.
Aby dokonać właściwej interpretacji, należy wykazać się dużą wyobraźnią oraz biegłością w tej dziedzinie, lecz również wrażliwością i intuicją.
Na szczęście niektóre przekazy w snach mają charakter uniwersalny i mimo różnic kulturowych, znaczą mniej więcej to samo.
